فرم پلان آشپزخانه بر اساس چیدمان کابینت تعیین میشود. که در این صورت این فرم و شکل کابینت سبب ایجاد یک مسیر مثلث در آشپزخانه می شود که مثلث کار در آشپزخانه نام دارد.مسیر بین سه عنصر اصلی فعالیت در آشپزخانه : یخچال، گاز و سینک.در طراحی اولیه آشپزخانه، بسته به متراژ فضا و اولویت های کارفرما، طراح می تواند از فرم ها و لی اوت هایی نظیر فرم G، U، L, ، فرم خطی و گالری استفاده کند. در ادامه در مورد هر یک از این فرم ها می خوانیم و مزایا و معایب هر کدام را می سنجیم.
1- آشپزخانه U
فرم بسیار رایج در طراحی آشپزخانه ها در متراژ های بالا و کم ،به دلیل حجم زیاد کابینت فضای کار در روی کابینت فرم U بسیار کاربردی است. در این فرم مثلث کار در آشپزخانه(مسیر بین گاز،سینک و یخچال) با فاصله های نسبتا یکسان قرار گرفته و این امر فعالیت در آشپزخانه و کار در این محیط را ساده تر و راحت تر می کند.
این فرم در واقع تکامل یافته فرم Uهست. و به تبع نسبت به آن کابینت و محفظه بیشتری دارد. در عین جادار و پرکابینت بودن به دلیل بسته تر بودن این فرم فضای آشپزخانه ممکن است به ویژه در مترازهای پایین گرفته و کوچک به نظر برسد. به همین دلیل پیشنهاد می شود در این نوع آشپزخانه ها دیوار چهارم که در تماس با فضای مجاور در منزل است باز شود و آشپزخونه به صورت open طراحی شود.
همان طور که از نام آن پیداست این آشپزخانه به فرم ال انگلیسی است و مهترین مزیت آن این است که با فضای مجاور مانند نشیمن و یا حتی پذیرایی در ارتباط مستفیم قرار میگیرد و این ارتباط با مهمان و سایر اعضای خانه را راحت تر می کند. نکته قابل توجه این است که پیشنهاد می شود برای داشتن فضای کافی در کنار گاز ، گاز در ضلع کوچک تر قرار گرفته و سینک و یخچال در ضلع بزرگتر قرار گیرند.
این فرم برای فضاهای کوچک ، استودیو ها بسیار کاربردی و قابل طراحی است. در این طرح عملا مثلث کار به خط کار تبدیل شده و مسیر کار در آشپزخانه متفاوت و خطی می شود و برای استفاده حداکثری از فضا بهتر است تا حد ممکن از ارتفاع استفاده شود.و ارتفاع کابینت بلند باشد. مایکروویو و سایر لوازم نیز می توانند در زیر کابینت بالا و به صورت تو کار نصب شوند تا فضای کار در این حالت اشغال نشود.
این فرم نیز در فضاهای کوچک کاربردی بوده به ویژه در آپارتمان و استودیو هایی که آشپزخانه ناگزیر در فضای حرکتی قرار میگیرد ،در صورتی که دو طرف آشپزخانه باز باشد ،فضا بزرگتر به نظر میرسد. در این فرم معمولا فضا برای کار یک نفر هست.ولی فضای کاری بیشتری نسبت به حالت خطی دارد.
همچنین در آشپزخانه های بزرگ نیز که مثلث کار در آنها بیش از حد طولانی می شود،در مرکز آشپزخانه یک کابینت کار (جزیره-Island) نیاز می شود که در واقع این مسیر را کوتاه تر کرده و کار در آشپزخونه راحتتر می شود.